1-4-1-توبکتومی
1-4-2-وازکتومی
روشهای پیشگیری از بارداری
زمانی که اسپرم مرد به تخمک زن برسد بارداری رخ میدهد. هر عملی که این رخداد را مختل کند میتواند باعث جلوگیری از باردار شدن زن شود. برای این کار شیوههای مختلفی وجود دارد، مانند دور نگه داشتن اسپرم از تخمک، توقف لقاح و جلوگیری از لانهگزینی تخم بارور شده در دیواره رحم. پیشگیری از بارداری به روشهای گوناگونی امکانپذیر است که هر فرد باید به کمک پزشک و با توجه به ساختار بدن، سن، بیماریها، داروهای مصرفی و… روش مناسبی را انتخاب کند. استفاده از این روشها فقط مختص به جلوگیری از بارداری نیست؛ برخی از آنها از ابتلای افراد به بیماریهای عفونی و مقاربتی جلوگیری میکنند. بنابراین کسب اطلاعات در این زمینه برای هر فردی که از نظر جنسی فعال است ضروری به نظر میرسد. در ادامه با انواع روشهای پیشگیری از بارداری، اثربخشی، مزایا و معایب آنها بیشتر آشنا خواهیم شد.
روشهای طبیعی پیشگیری از بارداری
روش طبیعی پیشگیری از بارداری یکی از روشهای شناخته شده برای این کار است که نیاز به هیچ وسیله فیزیکی و دارویی ندارد. این روش مبتنی بر آگاهی از فرآیند سیکل قاعدگی و بارداری است و در افرادی استفاده میشود که به هر دلیلی توان یا تمایل به استفاده از سایر روشهای پیشگیری از بارداری را ندارند. در اجرای موفق کنترل طبیعی، زن و مرد هر دو باید آگاه باشند و با همکاری و هماهنگی، در جهت رسیدن به هدف مطلوب تلاش کنند. یک زن از چند روز قبل از تخمکگذاری تا مدتی پس از آن توانایی باروری دارد و از آنجا که اسپرم میتواند 5 تا 7 روز در رحم یا لوله فالوپ زنده و فعال باقی بماند، رابطه جنسی در طول این مدت میتواند به بارداری منجر شود. روشهای مختلفی برای پیشگیری از بارداری به شکل طبیعی امتحان شدهاند که موثرترین آنها روش تعیین زمان تخمکگذاری، کنترل انزال از طریق بیرون ریختن اسپرم به وسیله مرد (روش منقطع) و استفاده از کیت تخمکگذاری هستند. روشهای طبیعی نسبت به سایر روشها ریسک بالاتری دارند، چون بدن انسان متغیر است و قطعیتی در مورد فرآیندهای شکل گرفته در آن وجود ندارد. در ادامه به بررسی هر یک از روشهای طبیعی پیشگیری از بارداری میپردازیم.
تعیین زمان تخمکگذاری
تعیین زمان تخمکگذاری در زنان یک استراتژی طبیعی است. این شیوه بیشتر برای زنانی موثر است که دارای چرخه قاعدگی ثابت و منظمی هستند و در افرادی که به بینظمی قاعدگی دچارند با ریسک بالاتری همراه خواهد بود. تعیین حدود زمان تخمکگذاری به شیوههای مختلفی قابل انجام است که هر فرد با توجه به شناختی که از بدن خود دارد، میتواند یک یا چند شیوه را انتخاب کند.
بررسی تقویم قاعدگی و محاسبه زمان تخمکگذاری، کنترل دمای بدن و بررسی ترشحات دهانه رحم از روشهایی هستند که میتوانند زمان تخمکگذاری را نشان دهند. فرد با دانستن این محدوده زمانی، باید از رابطه جنسی پرهیز کند یا آن را با محافظت کامل انجام دهد.
- بررسی تقویم قاعدگی و محاسبه زمان تخمکگذاری
تخمکگذاری در یک قاعدگی نرمال، بین 3 تا ۷ روز پس از پایان خونریزی ماهانه اتفاق میافتد. البته خانمهایی هم هستند که یک روز پس از پایان قاعدگی تخمکگذاری را تجربه میکنند. به همین دلیل گفته میشود که شناخت دقیق بدن برای استفاده از این روش بسیار مهم است. یک زن در دوره تخمکگذاری در اوج باروری قرار دارد. برای محاسبه محدوده زمانی تخمکگذاری، فرد میتواند به مدت 3 تا 6 ماه زمان شروع و پایان قاعدگی خود را یادداشت و یا به کمک اپلیکیشنهای موجود ذخیره کند. سپس با محاسبه میانگین آنها ، محدوده زمانی اوج باروری را محاسبه کند. با توجه به اینکه تخمکگذاری نرمال در روز 14 سیکل ماهانه رخ میدهد، لازم است خانمها از ۲ تا 3 روز پیش از تخمکگذاری تا 10 تا 14 روز پس از آن از داشتن رابطه جنسی خودداری کنند.

سیکل قاعدگی استاندارد
کنترل دمای پایه بدن یکی از روشهای پیشگیری از بارداری است که در آن زن باید هر روز دمای بدن خود را قبل از انجام هر نوع فعالیت بدنی اندازهگیری کند. بهتر است این کار در رختخواب و به وسیله قرار دادن دماسنج در دهان انجام شود. این ارقام باید به طور منظم یادداشت شده تا فرد بتواند به راحتی آنها را با هم مقایسه کند. تغییرات دمای بدن یک زن در طول چرخه قاعدگی مربوط به تغییرات هورمونی است و به وسیله آن میتوان محاسبه کرد که فرد در دوره تخمکگذاری قرار دارد یا خیر. پیش از تخمکگذاری دمای عادی بدن بین 2/36 تا 5/36 است که از دو تا سه روز قبل از تخمکگذاری در حدود 2/0 تا 4/0 افزایش مییابد و این افزایش دما تا شروع عادت ماهانه باقی میماند. اطلاعات یک ماهه دمای بدن کمکی به شما نمیکند. برای اینکه بتوانید محدوده تخمکگذاری را مشخص کنید، لازم است این عمل به مدت چند ماه پیوسته انجام شود و سپس با محاسبه میانگین دمای بدن، روزهای اوج باروری را مشخص کرد.

بهتر است دمای بدن روزانه قبل از خروج از رختخواب و از طریق قرار دادن دماسنج در دهان اندازهگیری و یادداشت شود.
تغییر میزان هورمونهای استروژن و پروژسترون در طول چرخه قاعدگی، باعث تغییر در مقدار، بافت و رنگ ترشحات دهانه رحم میشود. معمولا پس از اتمام عادت ماهانه، تا چند روز ترشحی از دهانه رحم مشاهده نمیشود. قبل از تخمکگذاری، این ترشحات به رنگ و غلظتی شبیه به سفیده تخم مرغ میرسند که بدن را برای رابطه جنسی طی چند روز آینده آماده میکند. هر چه موعد تخمکگذاری نزدیکتر میشود، بر غلظت و چسبناکی این ترشحات افزوده میگردد که برای هدایت اسپرم به طرف تخمک لازم و ضروری است. بهترین زمان بررسی این ترشحات، صبحها در هنگام رفتن به دستشویی است. برای این کار میتوان با آرامی انگشت تمیز را به واژن وارد کرد تا به ابتدای دهانه رحم برسد و پس از خروج انگشت، میزان غلظت آن را بررسی کرد. آخرین روزی که چنین ترشحاتی را مشاهده میکنید احتمالا روز تخمکگذاری خواهد بود. در چنین روزی احتمال باردار شدن در بالاترین میزان خود قرار دارد.
کنترل انزال از طریق بیرون ریختن اسپرم (روش منقطع)
کنترل انزال بیشتر در مردانی امکانپذیر است که توانایی کنترل رابطه را دارند و میتوانند آن را به خوبی مدیریت کنند. در این روش آلت تناسلی مرد باید چند لحظه پیش از ارگاسم از واژن زن خارج و مایع منی در بیرون از آن تخلیه شود. این روش نسبتا نامطمئن است، چرا که اگر آلت مرد در زمان مناسب خارج نشود یا انزال نزدیک واژن رخ دهد، احتمال بارداری وجود دارد. علاوه بر آن امکان وجود اسپرم در مایعات قبل از انزال هم محتمل است و نمیتوان با قطعیت گفت که به کمک این شیوه میتوان از بارداری پیشگیری کرد.
استفاده از کیت تخمکگذاری
یکی از روشهای آگاهی از زمان دقیق تخمکگذاری، استفاده از کیتهای تخمکگذاری است. این کیتها که به OPK هم معروف هستند، میزان هورمون LH ادرار را نشان میدهند. این هورمون همواره به مقدار اندک در ادرار وجود دارد اما مقدار آن 12 تا 36 ساعت پیش از تخمکگذاری، به سرعت بالا رفته و به دو تا پنج برابر میزان عادی میرسد. این روش برای افرادی که نمیتوانند رابطه جنسی مداومی در طول دوره تخمکگذاری داشته باشند مناسب است، چون زمان دقیقتری را نسبت به سایر روشهای شناسایی روزهای تخمکگذاری نشان میدهد. برای این که بهترین زمان استفاده از کیت تخمکگذاری را بدانید، میتوانید عدد 17 را از طول دوره خود کم کنید. عدد به دست آمده روز انجام تست در سیکل قاعدگی است. مثلا در افرادی که سیکل عادی 27 روزه دارند، روز یازدهم دوره بهترین زمان استفاده از نخستین کیت تشخیصی است. بهتر است اینکار را چند روز پشت سر هم و بین ساعات 10 صبح تا 8 شب انجام دهید. پیش از استفاده راهنمای آن را به خوبی مطالعه کنید و مراحل را طبق راهنما انجام دهید. اگر خط آزمایش همرنگ یا تیرهتر از خط نشانگر باشد نتیجه تست مثبت است. در این صورت فرد باید برای پیشگیری از بارداری، رابطه جنسی را به مدت چند روز کنار گذاشته و یا به وسیله روشهای حفاظتی مثل کاندوم آن را انجام دهد.


انواع مختلفی از کیتهای تخمکگذاری موجود است. برای انتخاب نوع مناسب با پزشک معالج خود مشورت کنید.پیشگیری از بارداری به کمک روشهای طبیعی مزایا و معایبی دارد. از مهمترین مزایای این روش میتوان به نداشتن عوارض جانبی، کم هزینه بودن و دسترسی آسان اشاره کرد. برای بررسی معایب روش پیشگیری طبیعی باید به این نکته توجه کرد که استفاده از چنین روشهایی نمیتواند در مقابل بیماریهای مقاربتی از بدن حفاظت کند. از طرفی تعیین زمان دقیق تخمکگذاری برای برخی از خانمها آسان و عملی نیست و این مسئله خطای چنین روشهایی را افزایش میدهد. همچنین پیگیری روشهای مربوط به پیشگیری طبیعی نیاز به مداومت و صبر و حوصله کافی دارد.
روشهای ایجاد کننده مانع
به تدریج ابزارهایی برای پیشگیری از بارداری ساخته شدهاند که مانع رسیدن اسپرم به تخمک میشوند. این ابزارهای فیزیکی اثر کوتاهمدت دارند و از آنجا که بر هورمونها اثری نمیگذارند، عوارض جانبی خاصی ندارند. یعنی موقتاً و در زمان رابطه قابل استفاده هستند و پس از آن از بدن خارج میشوند. بعضی از انواع آنها یک بار مصرف هستند مثل انواع کاندومها؛ اما از وسایل دیگری مانند دیافراگم مجددا میتوان استفاده کرد.
کاندوم مردانه شناختهشدهترین وسیله فیزیکی پیشگیری از بارداری است که اغلب زوجها با آن آشنایی دارند. کاندوم مردانه به روی آلت تناسلی در حالت نعوظ کشیده میشود و در طول رابطه مانع از انتقال ترشحات و مایعات از بدن مرد به زن میشود. این روش علاوه بر پیشگیری از بارداری، احتمال ابتلا به بیماریهای مقاربتی از جمله زگیل تناسلی را تا حد قابل توجهی کاهش میدهد. جنس کاندومها از لاتکس ضد حساسیت بسیار نرم و نازک، پلی ایزوپرن یا پلی اورتان است تا هم انعطافپذیری کافی داشته باشد و در عین حال کیفیت رابطه را کاهش ندهد. میزان موفقیت استفاده از کاندوم به عنوان یک روش جلوگیری از بارداری 98 درصد است؛ یعنی از هر 100 زن که این روش را برای پیشگیری انتخاب کردهاند، تنها 2 نفر باردار شدهاند. کاندومها بیخطر و موثر هستند اما باید توجه داشت که انواع لاتکس و پلی ایزوپرن همزمان با مواد روانکننده روغنی، وازلین و لوسیونها استفاده نشوند؛ چون این مواد به بافت کاندوم آسیب وارد میکنند و احتمال خطای این روش را بالا میبرند. در صورت استفاده از این نوع کاندومها فقط میتوان از روانکنندههای پایه آب استفاده کرد. اگر به کاندومهایی از جنس پلی اورتان دسترسی دارید، میتوانید از هر نوع ماده روانکننده یا لوسیونی استفاده کنید. در صورت حساسیت به لاتکس میتوان سایر انواع پلی ایزوپرن یا پلی اورتان را امتحان کرد.
نحوه نگهداری از کاندوم بسیار مهم است. باید آنها را در محیطی با دمای متوسط (نه خیلی گرم و نه سرد) نگهداری کرد و از تماس آن با اشیا تیز و برنده، سطوح خشن و حتی برخورد آن با لباس جلوگیری کرد. به هیچ عنوان از یک کاندوم نمیتوان بیش از یک بار مصرف کرد و در صورت آسیب یا پاره شدن آن در حین رابطه، حتما باید تعویض و برای اطمینان از روش اورژانسی پیشگیری از بارداری هم استفاده کرد. در هنگام خرید کاندوم حتما به تاریخ انقضا و علامت استاندارد آن توجه و از مصرف کاندومهای قدیمی جدا خودداری کنید.
اثربخشی: میزان موفقیت استفاده از کاندوم به عنوان یک روش جلوگیری از بارداری 98 درصد است؛ یعنی از هر 100 زن که این روش را برای پیشگیری انتخاب کرده و به شکل صحیحی از آن استفاده کردهاند، تنها 2 نفر باردار شدهاند.
روش استفاده: برای استفاده از کاندوم، آن را از بسته خارج و روی نوک آلت تناسلی در حال نعوظ قرار دهید. با دو انگشت هوای نوک کاندوم را خارج و آرام لبههای آن را به طرف پایین بکشید تا روی آلت را بپوشاند. توجه کنید که اگر کاندوم به درستی در جای خود قرار نگیرد ممکن است در طول رابطه خارج شده و یا پاره شود. در صورت بروز چنین مشکلی حتما از یک کاندوم جدید استفاده کنید. بلافاصله پس از انزال باید کاندوم را خارج کرده و دور بیاندازید. همچنین در صورتی که پس از یک بار انزال قصد رابطه مجدد دارید، حتما باید از یک کاندوم جدید استفاده کنید.
مزایا:
در صورت استفاده صحیح، روشی بسیار مطمئن برای پیشگیری از بارداری هستند.
کاندومها از زوجین در مقابل بیماریهایی مثل سوزاک، کلامیدیا و اچ آی وی محافظت میکنند.
مصرف آنها نیاز به آمادهسازی قبلی ندارد و برای رابطه جنسی ناگهانی بسیار مناسب هستند.
تا کنون عوارض جانبی خاصی برای آنها گزارش نشده است.
انواع مختلف آن به آسانی و با قیمت مناسب در دسترس است.
معایب:
بعضی از افراد ممکن است به پلاستیک به کار رفته در بدنه کاندومها حساسیت داشته باشند.
در صورت استفاده نادرست ممکن است پاره شده و اثر پیشگیرانه خود را از دست دهد.
کاندومهای زنانه از ابزارهای پیشگیری از بارداری یک بار مصرف هستند که از جنس لاتکس بسیار نازک ساخته شدهاند. این نوع کاندومها از رسیدن اسپرم به تخمک جلوگیری میکنند.. نکته مهم در استفاده از کاندوم زنانه این است که قبل از قرار دادن کاندوم نباید آلت تناسلی مرد وارد واژن شود؛ چون احتمال وجود مقداری اسپرم در ترشحات پیش از ارگاسم وجود دارد که ممکن است به بارداری منجر شود. استفاده از این کاندومها آسان است و میتوانند از انتقال بیماریهای مقاربتی پیشگیری کنند.
اثربخشی: اگر از کاندومهای زنانه به درستی استفاده شود تا 95 درصد اثربخش خواهد بود.
روش استفاده: پس از خارج کردن کاندوم زنانه از بسته، حلقه کوچک انتهای آن را فشار داده و در واژن قرار دهید. مطمئن شوید که حلقه بزرگ بیرونی کاملا نواحی اطراف ورودی واژن را پوشانده است. آلت تناسلی مرد باید کاملا در کاندوم قرار گیرد نه در فضای اطراف آن. پس از انزال، کاندوم باید با احتیاط از داخل واژن خارج شود تا منی به داخل محیط واژن نفوذ نکند. نکته بسیار مهم این است که از کاندوم زنانه و مردانه به طور همزمان نباید استفاده شود چون تماس آنها با هم میتواند به بافت بدنه هر دو آسیب وارد کرده و خطای استفاده از آن را برای پیشگیری از بارداری افزایش دهد.
مزایا
عوارض جانبی خاصی ندارند.
استفاده از آنها ساده و فوری است.
معایب
به دلیل جنس بسیار نازک، در صورت به کارگیری نادرست احتمال پاره شدن آنها بیشتراست. بنابراین استفاده از آنها نیاز به دقت بیشتری دارد.
دسترسی به آنها نسبت به کاندومهای مردانه سختتر است و قیمت بالاتری دارند.


تصویری از کاندوم زنانه و مردانه
-
دیافراگم و کاپ ضد بارداری
دیافراگم و کاپ یا درپوش ضد بارداری وسیلههایی گنبدی شکل از جنس سیلیکون نرم و نازک هستند که با ماده اسپرمکش پر میشوند و پیش از شروع رابطه جنسی داخل واژن قرار میگیرند. خرید دیافراگم و کاپ نیاز به نسخه پزشک دارد، زیرا قبل از خرید باید بدن فرد بررسی شود تا این وسیلهها متناسب با اندازه و فرم واژن برای او تجویز گردد. اندازه دیافراگم و کاپ مورد نیاز پس از زایمان، سقط جنین، کاهش یا افزایش بیش از 3 کیلوگرم از وزن بدن تغییر میکند. این روش تا حدودی میتواند به کاهش انتقال بیماریهای مقاربتی کمک کند. این ابزار باید حداقل به مدت3 ساعت قبل و 6 ساعت پس از رابطه جنسی در داخل واژن باقی بماند؛ سپس میتوان آن را خارج کرد.
خانمها باید نحوه درست و راحت قرار دادن دیافراگم و کاپ را در واژن خود پیدا کنند. برخی از افراد ترجیح میدهند چمباتمه بزنند در صورتی که برخی دیگر به صورت دراز کش یا ایستاده راحتتر میتوانند این کار را انجام دهند. برای قرار دادن دیاگرام در واژن، با دستان تمیز دو نوار دو سانتی از اسپرمکش را در بالای آن قرار داده و آن را بین انگشت شست با سایر انگشتان فشار دهید و به داخل واژن هدایت کنید. باید با انگشت دیاگرام را به سمت بالا بکشید تا مطمئن شوید که دهانه رحم را پوشانده است. اگر حس کردید که دهانه رحم کاملا پوشانده نشده، انگشت خود را زیر لبه آن قرار داده و به طرف پایین بکشید تا از واژن خارج شود؛ سپس مجددا امتحان کنید.
برای استفاده از کاپ باید یک سوم کلاهک را از ماده اسپرمکش پر کرده و دو طرف کلاهک را با انگشت شست و دو انگشت اول گرفته و به داخل واژن وارد کنید. کاپ باید مانند روشی که در دیافراگم به آن اشاره شد در دهانه رحم قرار گیرد. بهتر است تا زمانی که استفاده صحیح از این ابزار را یاد نگرفتهاید، از سایر روشهای پیشگیری از بارداری به همراه آن استفاده کنید. برای خروج کاپ یا دیافراگم پس از رابطه جنسی، باید حداقل 6 ساعت صبر کنید و سپس با قرار دادن انگشت در زیر لبه، حلقه یا بند آن را به بیرون بکشید. این ابزار باید به وسیله آب وصابون معمولی شسته شده و پس از خشک شدن در ظرف مخصوص و در محیط خشک و خنک نگهداری شود.
اثربخشی: در صورت استفاده صحیح بین 92 تا 96 درصد در پیشگیری از بارداری موثر است. یعنی از هر 100 زن که این روش را برای جلوگیری از بارداری استفاده میکنند، 4 تا 8 نفر از آنها باردار خواهند شد.
مزایا
چون قبل از شروع رابطه باید در جای خود قرار گیرد، مانند کاندوم باعث وقفه در جریان رابطه جنسی نمیشود.
معایب
در مقابل بیماریهای مقاربتی نمیتواند حفاظت خوبی ایجاد کند.
مواد اسپرمکش موجود در آن میتواند حساسیتزا باشد.
پلاستیک به کار رفته در آن در بدن برخی از خانمها باعث ایجاد واکنشهای آلرژیک میشود.
به ندرت مواردی از عفونت مثانه در اثر استفاده از آن گزارش شده است.


انواع دیافراگم و کاپ ضد بارداری
روشهای هورمونی
مصرف روزانه قرصهای حاوی پروژسترون یکی از روشهای پیشگیری از بارداری است. این هورمون از طریق توقف تخمکگذاری یا با افزایش غلظت مخاط دهانه رحم، جلوی ترکیب اسپرم و تخمک را گرفته و در نتیجه بارداری رخ نمیدهد. البته این مسئله به شرطی رخ میدهد که قرص هر روز به طور منظم و در زمان مشخص مصرف شود. این قرص با انواع ترکیبی نباید اشتباه گرفته شود. قرصهای ترکیبی 21 روزه هستند و مصرف بسته بعدی آنها پس از وقفهای یک هفتهای آغاز میشود، اما قرصهای حاوی پروژسترون 28 عددی هستند و بدون وقفه باید مصرف شوند. اگر در مصرف آن تاخیر روی دهد یا فرد دچار اسهال و استفراغ باشد، ممکن است قرص اثربخشی لازم را از دست دهد. پیش از مصرف این قرص حتما با پزشک خود مشورت کنید، چون مصرف برخی داروها میتواند اثربخشی آن را کاهش دهد.
توصیه میشود که شروع مصرف این قرص در روز اول تا پنجم قاعدگی باشد، در غیر این صورت به مدت یک هفته از روشی دیگر مانند کاندوم جهت پیشگیری از بارداری استفاده کنید. زنانی که به تازگی سقط جنین داشتهاند از روز اول تا پنجم پس از سقط و زنان تازه زایمان کرده پس از ۲۱ روز میتوانند مصرف قرص حاوی پروژسترون را آغاز کنند. اگر مصرف قرص دیرتر آغاز شود، تا یک هفته باید از سایر روشهای پیشگیری از بارداری کمک گرفت. در صورت فراموش کردن یک نوبت از این قرص، بلافاصله پی از یادآوری آن را مصرف و به مدت دو روز در هنگام رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید.
همه خانمها میتوانند تا زمان یائسگی از قرص پروژسترونی برای پیشگیری از بارداری استفاده کنند به جز:
افراد مبتلا به بیماریهای قلبی- عروقی
افرادی که سابقه سکته مغزی یا سرطان پستان دارند.
افراد مبتلا به سیروز یا تومورهای کبدی
افرادی که داروهای خاصی مصرف میکنند.
اثربخشی: در صورت مصرف دقیق تا بین 98 تا ۹۹ درصد میتواند موثر باشد.
مزایا
باعث وقفه در رابطه جنسی نمیشود.
برای افراد در تمام سنین مناسب است.
در دوره شیردهی میتوان از آن استفاده کرد.
معایب
ممکن است باعث اختلال در قاعدگی شود و طول دوره و میزان خونریزی ماهانه را افزایش یا کاهش دهد.
نیاز به نظم دقیق و همیشگی دارد.
در مقابل بیماریهای مقاربتی محافظت ایجاد نمیکند.
با برخی از داروها از جمله انواعی از آنتی بیوتیکها ممکن است تداخل داشته باشد.

قرصهای ضد بارداری حاوی پروژسترون برای افرادی که نمیتوانند از ترکیبات استروژن دار برای پیشگیری از بارداری استفاده کنند مناسب است.
-
قرص ترکیبی حاوی استروژن و پروژسترون
استروژن و پروژسترون دو هورمونی هستند که به طور طبیعی در تخمدانها تولید میشوند. قرصهای ضد بارداری ترکیبی خوراکی که عموما با عنوان قرص نام برده میشوند، ترکیبی مصنوعی از هورمونهای استروژن و پروژسترون را در خود دارند که با ایجاد اختلال در چرخه قاعدگی و توقف تخمکگذاری، باعث پیشگیری از بارداری میشوند. با شروع قاعدگی مصرف روزانه یک عدد از این قرصها باید آغاز شود و تا روز ۲۱ دوره ادامه پیدا کند. پس از آن به مدت ۷ روز مصرف قرص متوقف میشود و قاعدگی رخ میدهد. پس از گذشت یک هفته مصرف یک بسته دیگر قرص آغاز میشود و این روند تا زمانی که قصد پیشگیری از بارداری داشته باشید باید ادامه پیدا کند. بهتر است مصرف این قرصها از روز اول تا پنجم عادت ماهانه آغاز شود؛ اگر مصرف آن را بعد از روز پنجم عات ماهانه آغاز کردهاید، بهتر است تا یک هفته از کاندوم برای اطمینان از پیشگیری از بارداری استفاده کنید.
اسهال و استفراغ ممکن است جذب این قرص را در بدن مختل کند و اثربخشی آن را کاهش دهد. برخی از افراد به تصور اینکه قرصهای ترکیبی باعث افزایش وزن یا افسردگی میشوند از مصرف آن واهمه دارند، ولی باید گفت که هنوز مدارک معتبری مبنی بر چنین عوارضی از این قرصها وجود ندارد. البته مصرف این قرصها در افراد بالای 35 سالی که سیگار میکشند یا به بیماریهای خاصی مبتلا هستند، ممکن است مناسب نباشد. این قرصها از آزاد شدن تخمک جلوگیری میکنند. علاوه بر این با غلیظ کردن مخاط رحم مانع از رسیدن اسپرم به تخمک میشوند و با نازک کردن دیواره رحم، احتمال استقرار تخم لقاح یافته را در آن کاهش میدهند.
باتوجه به مصرف روزانه قرصهای ترکیبی، احتمال فراموشی مصرف آنها زیاد است. بنابراین باید راهکارهای لازم را در این زمینه دانست.
در صورت فراموش کردن مصرف یک نوبت قرص در هفته اول یا دوم، بلافاصله پس از یادآوری باید آن را مصرف کرد و طبق روال عادی به مصرف قرصها در روزهای آینده ادامه داد. نیاز به اقدام پیشگیرانه دیگری نیست.
اگر مصرف دو قرص در دو هفته اول فراموش شد، در دو روز بعدی باید هر روز 2 قرص همزمان مصرف شود.
اگر در هفته سوم مصرف هستید و دو قرص را فراموش کردید، باید از روش دیگری برای بارداری در روزهای آتی استفاده کرده و مصرف بسته جدید قرص را بلافاصله آغاز کنید.
قرصهای ترکیبی انواع مختلفی دارند؛ از جمله:
قرص مونوفازیک
قرصهای ۲۱ روزه مونوفیزیک رایجترین نوع هستند که باید هر روز یک عدد به مدت ۲۱ روز مصرف شود. دوره بعدی مصرف پس از وقفهای ۷ روزه آغاز میشود. قرص یاسمین و مارولون از این نوع هستند.
قرص تری فازیک
در بسته بندی این قرصهای ۲۱ روزه، ۲ یا 3 بخش رنگی وجود دارد که هر بخش حاوی هورمونهای متفاوتی است. این قرصها حتما باید به ترتیب مشخص شده مصرف شوند.
قرصهای هر روزه (ED)
بسته بندی این قرصها شامل ۲۱ عدد قرص فعال و 7 عدد قرص غیر فعال (ساختگی) است. این دو نوع قرص را با دو رنگ متفاوت نشان میدهند. مصرف این قرصها با استفاده از بخش ۲۱ عددی آغاز میشود و بدون وقفه مصرف بخش بعدی ادامه پیدا میکند. یعنی فرد در طول چرخه 28 روزه، هر روز یک عدد قرص مصرف میکند و مصرف بسته بعدی را بلافاصله پس از اتمام یک بسته آغاز خواهد کرد. در طی دوره مصرف قرصهای غیر فعال، عادت ماهانه رخ میدهد.
اثربخشی: در صورت مصرف منظم تا ۹۹ درصد از بارداری جلوگیری میکند.
مزایا
اختلالی در رابطه جنسی ایجاد نمیکند.
علائم سندروم پیش از قاعدگی (PMS) را کاهش میدهد.
ممکن است خطر ابتلا به فیبروم و کیست تخمدان را کاهش دهد.
معایب
عوارض جانبی موقتی مانند سردرد، تهوع و اختلالات خلقی ایجاد میکند.
در برابر بیماریهای مقاربتی محافظت ایجاد نمیکند.
ممکن است باعث افزایش فشار خون شود.
ممکن است با ایجاد اختلالاتی مانند لخته شدن خون یا بیماریهایی مانند سرطان پستان مرتبط باشد.

قرصهای ترکیبی استروژن و پروژسترون از ارزانترین روشهای پیشگیری از بارداری هستند.
آیودی یک وسیله کوچک تی شکل انعطافپذیر است که از پلاستیک و مس یا هورمون ساخته میشود. این وسیله توسط پزشک یا ماما در ابتدای دهانه رحم قرار داده میشود. مس یا هورمون آزاد شده از این دستگاه باعث تغییر مخاط دهانه رحم میشود و رسیدن اسپرم به تخمک را دشوار میکند؛ از طرفی جلوی لانه گزینی تخم بارور شده در دهانه رحم را میگیرد. آیودی مسی به مدت 10 سال و نوع هورمونی آن تا 5 سال میتواند در رحم باقی مانده و از بارداری جلوگیری کند. اگر قصد بارداری ندارید و در سنین بالای 40 سالگی هستید، میتوانید از این روش تا شروع دوران یائسگی استفاده کنید.
نصب و برداشتن آیودی باید توسط پزشک یا ماما انجام شود. قبل از نصب آیودی پزشک داخل واژن را از نظر وجود عفونت بررسی میکند. این عمل مانند انجام تست پاپ اسمیر است و درد و ناراحتی زیادی ایجاد نمیکند. البته در صورت درخواست بیمار، میتوان از بیحسی موضعی استفاده کرد. پزشک باید 3 تا 6 هفته پس از نصب آیودی، وضعیت آن را بررسی کند تا اگر مشکلی وجود داشته باشد برطرف گردد. هر زمان میتوان استفاده از آیودی را آغاز کرد و اثرگذاری آن بلافاصله پس از قرار گرفتن در رحم شروع میشود. ممکن است شدت و طول مدت عادت ماهانه در چند ماه اول استفاده از آیودی بیشتر شود و یا با درد همراه باشد. این مشکل پس از مدتی برطرف خواهد شد. آیودی دارای دو نخ است که کمی بالاتر از ورودی واژن آویزان است. پزشک یا ماما به شما آموزش میدهد که چطور به کمک آنها وضعیت دستگاه را بررسی کنید. در صورتی که آیودی در جای مناسب قرار داشته باشد، شریک جنسی نباید وجود آن را در داخل واژن حس کند. بعید است که آیودی به آسانی جابه جا شود، ولی در صورت وقوع آن، تا زمانی که برای بررسی به پزشک یا ماما مراجعه نکردهاید، از یک روش کمکی برای پیشگیری از بارداری استفاده کنید.
اثربخشی: در صورت استفاده صحیح میتواند بیش از ۹۹ درصد از بارداری جلوگیری کند.
مزایا
بلافاصله بعد از برداشتن آیودی امکان بارداری وجود دارد.
هیچ عارضه جانبی هورمونی ایجاد نمیکند.
قابلیت استفاده طولانی مدت دارد.
تحت تاثیر هیچ دارویی قرار ندارد.
معایب
در مقابل بیماریهای مقاربتی محافظت ایجاد نمیکند.
برای افرادی که سابقه عفونت لگنی دارند مناسب نیست.

آیودی مسی به مدت 10 سال و آیودی هورمونی 5 سال میتواند در بدن باقی بماند.
رینگ واژینال یک حلقه کوچک پلاستیکی نرم و انعطافپذیر است که توسط خود فرد درون واژن قرار میگیرد. این حلقه برای جلوگیری از بارداری، دوز مداومی از هورمونهای استروژن و پروژسترون را آزاد میکند تا از تخمکگذاری جلوگیری شود. علاوه بر این با افزایش غلظت مخاط دهانه رحم جلوی راهیابی سریع اسپرم به تخمک را میگیرد و با کاهش ضخامت دیواره رحم از استقرار تخمک بارور شده در جداره رحم پیشگیری میکند. این حلقهها باید به مدت ۲۱ روز در واژن قرار بگیرند و پس از آن خارج شده و به مدت یک هفته بدن استراحت کند و سپس رینگ جدید وارد واژن شود. در روزهایی که رینگ در واژن قرار ندارد حتما باید از یک روش پیشگیری از بارداری مانند کاندوم استفاده شود. این حلقه در روز اول بارداری وارد واژن شود، در این صورت بلافاصله پس از پایان قاعدگی در مقابل بارداری محافظت میشوید. در غیر این صورت باید به مدت یک هفته از کاندوم یا مواد اسپرمکش برای رابطه جنسی استفاده کنید. نحوه قرارگیری این رینگ بسیار آسان است؛ کافی است که آن را داخل واژن وارد کنید و به اندازه کافی آن را به طرف داخل هدایت کنید تا جایی که وجود آن را احساس نکنید و راحت باشید. این حلقه کارایی خود را در زمان اسهال یا استفراغ از دست نخواهد داد. اگر به درستی جایگذاری نشود ممکن است خود به خود از واژن خارج شود، در این صورت بلافاصله پس از شست و شو مجددا آن را در محل قرار دهید. پس از استفاده از رینگ واژینال ممکن است چرخه قاعدگی کمی تغییر کند و علائم قبل از قاعدگی کاهش یابد. برای خروج حلقه کافیست تا انگشت تمیز را به شکل قلاب وارد واژن کرده و رینگ را به بیرون بکشید. ورود و خروج رینگ باید بدون درد باشد. گاهی ممکن است شما یا شریک جنسیتان در حین رابطه رینگ را حس کنید که جای نگرانی نیست و مشکلی ایجاد نخواهد کرد. اگر فراموش کردید رینگ را پس از 21 روز خارج کنید، به محض یادآوری این کار را انجام داده و ۷ روز استراحت بدهید و پس از آن حلقه جدید را وارد کنید. در این صورت میتوانید رابطه جنسی عادی بدون نیاز به سایر روشهای پیشگیری از بارداری داشته باشید. اما اگر این فراموشی بیش از یک هفته بود، بلافاصله بعد از یادآوری حلقه جدید را جایگزین قبلی کرده و تا یک هفته از کاندوم برای جلوگیری از بارداری استفاده کنید. اگر در روزهای قبل از جابهجایی حلقهها رابطه داشتهاید، میتوانید برای اطمینان به پزشک مراجعه کنید.
اثربخشی: در صورت استفاده صحیح در حدود ۹۹ درصد در پیشگیری از بارداری اثرگذار است.
مزایا
استفاده از آن آسان است.
در رابطه جنسی وقفه ایجاد نمیکند.
ممکن است باعث سبکتر و منظمتر شدن خونریزی ماهانه شود.
معایب
استفاده از آن باعث حفاظت در مقابل بیماریهای مقاربتی نمیشود.
در بعضی افراد ممکن است باعث لکهبینی شود.
به طور موقت باعث افزایش ترشحات واژن، سردرد، تهوع و حساسیت پستانها شود.

رینگ واژینال حلقهای انعطافپذیر و کوچک است که فرد میتواند به راحتی آن را در واژن قرار دهد.
چسب ضد بارداری یک جسم مربعی شکل چسبنده کوچک است که روی پوست بدن خانمها وصل میشود. هورمونهای استروژن و پروژسترون از طریق این چسب به صورت روزانه از راه پوست وارد بدن میشوند که با جلوگیری از روند طبیعی تخمکگذاری، از بارداری پیشگیری میکنند. همچنین این هورمونها باعث غلیظ شدن مخاط دهانه رحم میشوند که حرکت اسپرم را از طریق دهانه رحم دشوار میکند؛ در نتیجه احتمال تشکیل تخمک بارور شده مییابد. هر چسب به مدت یک هفته اثربخشی دارد و باید پس از 3 هفته استفاده، یک هفته استراحت کرد. استفاده از این چسبها برای خانمهایی که عادت ماهانه سخت و دردناکی دارند هم بسیار اثربخش است. همچنین محققان در بررسیهای جدید نشان دادهاند که استفاده از آنها میتواند احتمال ابتلا به سرطان تخمدان و رحم را کاهش دهد. برای استفاده از چسب ضد بارداری باید با پزشک متخصص مشورت کنید. حمام کردن، شنا و فعالیت بدنی مانعی در کار این چسبها ایجاد نمیکند. به کار گیری چسب ضد بارداری مقاومتی در مقابل انتقال بیماریهای مقاربتی ایجاد نمیکند؛ پس در صورتی که از این بابت نگرانی دارید بهتر است همزمان با استفاده از آن، در حین رابطه از کاندوم استفاده کنید. استفاده از این چسبها در خانمهایی که سیگار میکشند، بالای 35 سال سن دارند و وزن آنها بیش از 90 کیلوگرم است کارایی چندانی نخواهد داشت.
نحوه استفاده
یک چسب را مستقیما روی پوست تمیز و خشک که موی کمی دارد بچسبانید. پس از گذشت یک هفته و دقیقا در روز هشتم آن را با یک چسب جدید عوض کنید. سه هفته این کار را انجام دهید و پس از یک هفته استراحت مجددا دوره سه هفتهای استفاده از چسب را آغاز کنید. از این چسبها میتوان بر روی پوست اکثر نقاط بدن استفاده کرد به جز سینه و نواحی که پوست بدن در آنها آسیب دیده یا زخم و ملتهب است. اگر پوست بدن در اثر مصرف چسب ضد بارداری دچار التهاب شد، میتوان در هر نوبت جای چسب را تغییر داد. بهتر است در اولین استفاده از این چسبها، به مدت ۵ تا ۷ روز از روشی دیگر مانند کاندوم برای پیشگیری ار بارداری استفاده شود. در صورتی که فراموش کردید چسب را پس از ۷ روز تعویض کنید دو راه دارید: اگر روز 8 یا 9 استفاده از چسب است فورا آن را تعویض کرده و روال عادی را ادامه دهید. اما اگر بیش از 10 روز از یک چسب استفاده کردید، باید دوره را از اول آغاز کنید و تا چند روز از یک روش دیگر پیشگیری از بارداری مانند کاندوم استفاده کنید.
استفاده از چسب ضد بارداری در افراد زیر ممنوع است:
سن آنها بیشتر از 35 سال است یا سیگار میکشند.
اضافه وزن خیلی زیادی دارند.
دچار میگرن هستند.
داروهای خاصی برای درمان سل، اچ آی وی یا صرع استفاده میکنند.
سابقه بیماری قلبی یا فشار خون بالا دارند.
به سرطان پستان، لوپوس، میگرن، دیابت و بیماریهای کبد و کیسه صفرا مبتلا هستند.
اثربخشی: استفاده صحیح از آن تا ۹۹ درصد از بارداری پیشگیری میکند.
مزایا
نیاز به توجه و پیگیری روزانه ندارد.
چون از طریق معده جذب نمیشود، ابتلا به اسهال یا استفراغ اختلالی در آن ایجاد نمیکند.
باعث کاهش دردهای قاعدگی شده و احتمال ابتلا به سرطان پستان، تخمدان، رحم و فیبروم را کم میکند.
معایب
ممکن است باعث خارش و حساسیت در پوست پود.
در اوایل مصرف، برخی از خانمها عوارضی چون سردرد، حساسیت پستانها، تهوع، لکه بینی بین دو قاعدگی و تغییرات خلق و خو را تجربه میکنند.

چسب ضد بارداری به صورت روزانه هورمونهای استروژن و پروژسترون را از طریق پوست به بدن وارد میکند.
ایمپلنت (نکسپلانون) یک قطعه پلاستیکی انعطافپذیر به اندازه چوب کبریت است که توسط پزشک در زیر پوست بازو قرار داده میشود. این وسیله از طریق آزادسازی هورمون پروژسترون در خون، میتواند تا ۳ سال از بارداری پیشگیری کند. ورود پیوسته هورمون پروژسترون به جریان خون، چرخه قاعدگی را مختل میکند. علاوه بر این به کمک غلیظ کردن مخاط دهانه رحم، از حرکت آزادانه اسپرمها به طرف تخمک نیز ممانعت به عمل میآورد. این روش به ویژه در زنانی که به هر دلیلی نمیتوانند از قرصهای خوراکی برای پیشگیری از بارداری استفاده کنند بسیار مفید است.
کاشت ایمپلنت در هر زمانی، حتی در دوران شیردهی هم امکانپذیر است؛ اما باید توجه کنید که اگر کاشت آن پس از ۵ روز اول قاعدگی یا ۲۱ روزگی زایمان باشد، به مدت یک هفته باید از روش دیگری مانند کاندوم برای پیشگیری از بارداری کمک بگیرید. پس از کاشت ممکن است به مدت چند روز احساس تورم، کبودی یا حساسیت در ناحیه کاشت ایمپلنت داشته باشید که طبیعی است و به زودی برطرف خواهد شد. علاوه بر این ممکن است بر طول دوره عادت ماهانه یا شدت خونریزی اثر بگذارد و آن را تغییر دهد. استفاده از آن ممکن است با برخی از آنتیبیوتیکها مانند ریفامپیسین و ریفابوتین و یا داروهای مربوط به سل، صرع و اچ آی وی تداخل داشته باشد.
اثربخشی: این روش میتواند بیش از ۹۹ درصد در پیشگیری از بارداری موثر باشد.
مزایا
از سایر روشهای پیشگیری از بارداری، ایمنی طولانیتر ایجاد میکند.
رابطه جنسی را قطع نمیکند.
برای خانمهایی که در دوره شیردهی قرار دارند بسیار مناسب است.
بلافاصله پس از برداشتن ایمپلنت، امکان بارداری وجود دارد.
معایب
در برابر بیماریهای مقاربتی حفاظت ایجاد نمیکند.
در چند ماه اول ممکن است باعث سردرد، تهوع، نوسانات روانی یا آکنه شود.

ایمپلنت ضد بارداری از جنس پلاستیک انعطافپذیر است.
-
آمپولهای سه ماهه ضد بارداری
تزریق پروژسترون که به آمپول ضد بارداری معروف است میتواند به مدت حدودا سه ماه (بین ۸ تا ۱۳ هفته) از بارداری پیشگیری کند. پس از تزریق به مدت سه ماه هورمون پروژسترون به خون وارد میشود که با بر هم زدن فرایند تخمکگذاری، از آزاد شدن تخمک جلوگیری میکند. علاوه براین حرکت اسپرم به طرف تخمک به دلیل غلیظ شدن مخاط دهانه رحم به سختی انجام شده و احتمال بارداری به شدت کاهش مییابد. انواع مختلفی از این آمپولها وجود دارد که ممکن است در بازو، شکم یا باسن تزریق شوند.
تزریق آمپول در هر زمانی از چرخه قاعدگی امکان پذیر است. اگر در ۵ روز اول قاعدگی یا ۲۱ روز اول پس از زایمان تزریق انجام گیرد، نیاز به هیچ روش کمکی برای پیشگیری از بارداری نیست. اما اگر در روزهای بعد تزریق انجام شود، تا یک هفته باید از روشی دیگر مانند کاندوم در حین رابطه جنسی استفاده شود. مادران شیرده باید برای تزریق کمی صبر کنند و ۶ هفته پس از زایمان آن را انجام دهند. استفاده از این روش بلافاصله پس از سقط جنین، حفاظت فوری در مقابل بارداری ایجاد میکند. اما اگر تزریق با فاصله بیش از ۵ روز از سقط انجام شود، برای پیشگیری از بارداری باید تا یک هفته در حین رابطه جنسی از کاندوم استفاده شود.
اثربخشی: تزریق آمپول ضد بارداری میتواند تا ۹۹ درصد احتمال بارداری را کاهش دهد.
مزایا
روشی موثر برای زنانی است که نمیتوانند هر روز از قرصهای ضد بارداری استفاده کنند.
باعث اختلال در رابطه جنسی نمیشود.
برای دوران شیردهی بی خطر است.
معایب
بازگشت باروری پس از قطع مصرف آن ممکن است تا یک سال طول بکشد.
در برابر بیماریهای مقاربتی محافظت ایجاد نمیکند.
ممکن است باعث افزایش وزن، سردرد، حساسیت پستانها و اختلال در چرخه قاعدگی شود.

آمپولهای سه ماهه ضد بارداری از طریق بازو یا باسن تزریق میشوند.
گاهی فرد پس از رابطه جنسی متوجه میشود که روش او برای پیشگیری از بارداری به درستی کار نکرده یا دچار اختلال بوده است. یا این رابطه به شکل پیشبینی نشده، محافظت نشده یا تجاوز بوده است. در این مواقع برای اینکه فرد نگران بارداری ناخواسته نباشد، ابزارها و روشهایی وجود دارد. یکی از در دسترسترین روشهای پیشگیری اورژانسی از بارداری، مصرف قرصهای اورژانسی یا “قرص صبح روز بعد” هستند. چنانچه این قرصهای هورمونی در مدت ۷۲ ساعت پس از رابطه جنسی محافظت نشده مصرف شوند، میتوانند از بارداری جلوگیری کنند. علاوه بر قرص، قرار دادن آیودی مسی در دهانه رحم هم میتواند همین نقش را داشته باشد. امروزه قرصهای اورژانسی مخصوص وجود دارد ولی اگر به این قرصها دسترسی ندارید میتوان از قرصهای ترکیبی مثل LD یا HD استفاده کرد. برای این کار میتوان 4 عدد قرص LD را همزمان مصرف کرد و پس از ۱۲ ساعت، مصرف ۴ عدد دیگر از این قرص را تکرار کرد. در مورد قرص HD تعداد مصرفی آن در هر نوبت دو عدد است. قرص دیگری به نام لوونورژِسترل هم برای این منظور کاربرد دارد. مصرف یک عدد از این قرص با دوز ۵/۱ میلیگرم، بلافاصله پس از رابطه محافظت نشده میتواند از بارداری جلوگیری کند. لازم به ذکر است که این روشها فقط از ترکیب تخمک و اسپرم جلوگیری میکند و در صورت تشکیل جنین باعث سقط آن نمیشود. استفاده از این داروها در موارد محدود زیانآور نیست اما نباید به عنوان روش دائمی پیشگیری از بارداری استفاده شوند.
مزایا
در مواقع اضطراری میتواند مانع از بارداری ناخواسته شود.
معایب
از فرد در مقابل عفونتها و بیماریهای مقاربتی محافظت نمیکند.
ممکن است عوارض جانبی مانند تهوع و استفراغ، گیجی، سردرد، درد زیر شکم و حساسیت پستانها داشته باشد.

انواع مختلفی از قرصهای اورژانسی برای پیشگیری از بارداری وجود دارد.
روشهای جراحی
توبکتومی یا عقیمسازی زنانه یک روش دائمی برای جلوگیری از بارداری است. در این روش لولههای فالوپ به وسیله بستهای پلاستیکی یا تیتانیومی یا حلقههای سیلیکونی بسته و مسدود میشوند یا با ایجاد برش ازهم جدا میشوند. این کار به وسیله جراحی باز و یا لاپاراسکوپی و به کمک بیهوشی یا بیحسی موضعی انجام خواهد شد. به کمک توبکتومی تماسی بین تخمک و اسپرم برقرار نمیشود که در نتیجه آن عمل لقاح رخ نخواهد داد. پس از این کار تخمدانها هر ماه مانند قبل تخمک آزاد میکنند، اما تخمک رها شده به طور طبیعی در بدن جذب میشود. این مسئله روی هورمونها اثر ندارد و فرد همچنان عادت ماهیانه خواهد داشت. البته اثر پیشگیرانه این روش بلافاصله نیست و تا سه ماه پس از انجام عمل باید از یک روش دیگر برای جلوگیری از بارداری استفاده شود. انجام توبکتومی بیشتر در زنان بالای 30 سالی که فرزند دارند و تمایل به داشتن فرزند بیشتر ندارند، یا بارداری مجدد برای آنها بسیار خطرآفرین است، انجام میگیرد. افراد 5 روز بعد از انجام توبکتومی میتوانند به زندگی عادی برگردند، اما بهتر است تا یک هفته از بلند کردن جسم سنگین خودداری کنند.
اثربخشی: این روش میتواند بیش از ۹۹ درصد در پیشگیری از بارداری موثر باشد.
مزایا
پس از انجام این عمل، برای همیشه از استفاده از سایر روشهای پیشگیری از بارداری بینیاز میشوید.
تاثیری در کیفیت رابطه جنسی نخواهد داشت.
معایب
احتمال برگشتپذیری آن بسیار اندک است.
از ابتلا به بیماریهای مقاربتی جلوگیری نمیکند.
مانند هر جراحی ممکن است باعث ایجاد عفونت، خونریزی یا آسیب به سایر ارگانهای بدن شود.
اگر به درستی انجام نشود ممکن است منجر به بارداری خارج از رحم گردد.

انواع شیوههای بستن لوله فالوپ
وازکتومی عمل عقیم سازی مردانه است که در آن به وسیله مسدود کردن، سوزاندن یا قطع کردن لولههای اسپرمبر – که اسپرم را از بیضهها به آلت تناسلی منتقل میکنند- از ورود اسپرم به مایع منی جلوگیری میشود. روشهای مختلفی برای وازکتومی وجود دارد که پزشک معالج، بهترین و مناسبترین روش را به بیمار توصیه خواهد کرد. بستن لولههای اسپرمبر به وسیله کاشت وازکلیپ (کلیپس پلاستیکی)، جراحی و قطع مجرای وازدفران از شیوههای اجرای وازکتومی هستند. پس از انجام این عمل مرد به صورت طبیعی انزال خواهد داشت اما مایع منی او حاوی اسپرم نیست و در نتیجه نمیتواند تخمک را بارور کند. این عمل معمولا به وسیله بیحسی و در مدت ۱۵ دقیقه انجام میشود و بیمار پس از چند ساعت میتواند به منزل برود. البته توصیه میشود که تا چند روز از فعالیت شدید بدنی پرهیز شود.
اگر مرد بالای ۳۰ سال دارای فرزند هستید که تمایلی به داشتن فرزند بیشتر ندارید، میتوانید این عمل را انجام دهید. البته توصیه میشود پیش از آن با شریک جنسی خود مشورت کنید. پس از گذشت چند روز از انجام وازکتومی امکان برقراری رابطه جنسی امکانپذیر است، اما توصیه میشود برای مدت ۸ تا ۱۲ هفته از کاندوم برای پیشگیری از بارداری استفاده کنید. دلیل این کار پاک شدن لولهها از اسپرمهای باقیمانده است. ممکن است در اولین رابطه پس از وازکتومی مقداری خون در مایع منی وجود داشته باشد که نگران کننده نیست.
اثربخشی: این روش تا ۹۹درصد در پیشگیری از بارداری موثر است.
مزایا
روش سادهتر و مطمئنتری نسبت به توبکتومی (عقیمسازی زنان) است.
رابطه جنسی را مختل نمیکند.
معایب
از انتقال بیماریهای مقاربتی و عفونتها جلوگیری نمیکند.
برگشتپذیری آن بسیار سخت است.

عمل قطع مجرای وازدفرانانتخاب روشهای پیشگیری از بارداری در افراد مختلف مستلزم آگاهی از شرایط جسمی، روانی و خانوادگی آنهاست. برای تصمیمگیری در این باره لازم است مشاوره دقیق با پزشک متخصص انجام گیرد و در صورت صلاحدید پزشک آزمایشهای لازم انجام و پس از بررسی نتایج، روش مناسب برای پیشگیری از بارداری اتخاذ شود.
چنانچه در این زمینه نیاز به مشاوره با پزشک متخصص و دریافت راهنمایی دارید میتوانید با مراجعه به وبسایت مشوِرَپ، بدون محدودیت زمانی و مکانی با بهترین پزشکان متخصص در این زمینه گفتوگو کنید.
منابع
nhs.uk
true.org.au
healthengine.com.au
mayoclinic.org
fphandbook.org
healthline.com
www.nhs.uk/conditions/contraception
qld.gov.au